W dniu 31 marca 2009 roku w polskim prawie oficjalnie zagościł termin upadłość konsumencka, czyli ujmując najprościej bankructwo osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej a która w kłopoty finansowe popadła wyłącznie z niezależnych zdarzeń – przyczyn losowych. Ogłoszenie upadłości przed dłużnika rozpatruje Sąd Rejonowy, który po dogłębnej analizie sytuacji danej osoby stwierdza jego niewypłacalność. Upadłość konsumencką można ogłosić raz na 10 lat.
Przyczyny i okoliczności umożliwiające dłużnikowi ogłoszenie upadłości konsumenckiej
- choroba, która uniemożliwia wykonywanie pracy/bycia aktywnym zawodowo
wypadek - kradzież (w tym dóbr osobistych, znacznej części majątku)
- niezawiniona utrata pracy (zazwyczaj Związki Zawodowe pomagają w dochodzeniu i wyjaśnianiu powodów zwolnienia z pracy)
Okoliczności, które uniemożliwiają ogłoszenie upadłości konsumenckiej (wnioski będą oddalane przez Sąd Rejonowy)
- zwolnienie dyscyplinarne (udokumentowane)
- dobrowolna rezygnacja z pracy
- alkoholizm (spożywanie alkoholu w czasie/miejscu pracy, niestawianie się w pracy z powodu bycia nietrzeźwym etc.)
- strata pieniędzy i dóbr osobistych poprzez hazard
- zaciąganie długów będąc w stanie niewypłacalności
Procedura ogłaszania upadłości konsumenckiej
1. Dłużnik składa oficjalne podanie o upadłość w Sądzie Rejonowym.
2. Sąd ogłasza upadłość (lub jej nie ogłasza).
3. Ustalenie składu masy upadłości przez sądowego syndyka
4. Ustalenie listy wierzytelności (syndyk sprawdza wierzytelność dłużnika, po czym informacje przekazuje sędziemu a on zatwierdza ową listę – dłużnik może wystosować sprzeciw)
5. Likwidacja majątku dłużnika
6. Podział funduszy pochodzących z likwidacji majątku osoby zadłużonej (z uzyskanych pieniędzy dłużnik otrzyma przyznaną przez Sąd kwotę na wynajem mieszkania na okres do roku czasu)
7. Po upływie 5 (maksymalnie 7) lat niespłacone długi zostają umorzone
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej oprócz swoich plusów, jakimi są niezaprzeczalnie wyzbycie się długów, oraz możliwość ponownego startu z tzw. białą kartą ma jeszcze szereg negatywnych konsekwencji, których niestety nie da się pominąć, a które będą się ciągnęły za dłużnikiem latami.
Wymieńmy, zatem najważniejsze negatywne konsekwencje
- Oficjalnie ogłoszona przez Sąd Rejonowy upadłość dłużnika zostanie na okres trwania 15 lat wpisana do Biura Informacji Kredytowej (BIK) a więc tym samym dłużnik traci zdolność kredytową i nie ma możliwości na zaciągnięcie kredytu czy pożyczki
- Ogłoszenie upadłości dłużnika będzie łakomym kąskiem dla wszystkich instytucji finansowych (banki), które to będą sprzedawać zaciągnięte długi firmom windykacyjnym
- Większe oprocentowanie za korzystanie z usług bankowych
Należy pamiętać, iż ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest decyzją tylko i wyłącznie dobrowolną, gdyż dłużnik nie ma takiego obowiązku, aby składać wniosek, ale sam podejmuje tą decyzję, jeżeli staje się całkowicie niewypłacalny z przyczyn losowych i niezależnych od niego (patrz: Przyczyny i okoliczności umożliwiające dłużnikowi ogłoszenie upadłości konsumenckiej).
Upadłość konsumencka to także dobra nauczka na przyszłość, oraz możliwość intensywnej edukacji z zakresu zarządzania domowymi finansami, oraz rzetelnej i regularnej spłaty zadłużenia. Nacisk na edukacje nie jest wymysłem państwa Polskiego, lecz całej Unii Europejskiej, która tak poważny dramat życiowy nie traktuje, jako porażki słabej jednostki, lecz jako poważny problem społeczny ogółu. W Polsce na dzień dzisiejszy blisko 1,3 miliona ludzi poważnie zalega ze spłatami swojego zadłużenia, które Biuro Informacji Gospodarczej oszacowało na 8,6 mld złotych.
PODSTAWA PRAWNA
Od 31 marca zacznie obowiązywać nowelizacja prawa upadłościowego i naprawczego (Dz. U. z 2008 r. nr 234, poz. 1572), która wprowadza tzw. upadłość konsumencką (art. 4911 – 49112).